2008: Anno internazionale per la difesa delle diversità linguistiche
...................................................................................................................................
La esperantistoj de la tutmondo scias ke unu de la plej gravaj celoj kiuj proponiĝis L. L. Zamenhof, kiam en la jaro 1887-a li planis internacian lingvon “ESPERANTO-n”, estis tiu de garantii egalrajtan defendon de lingvaj malsamecoj kaj rajton transvivi por ciuj tutmondaj lingvoj kaj kulturoj.Nepras insisti pri tio ĉar ekzistas ankoraŭ multegaj homoj en la mondo kiuj kredas ke Esperanto volu sin substituigi al ciuj aliaj naturaj lingvoj.
NENIO ESTAS PLI MALVERA!
Tamen, kvankam memaj homoj tion kredas, ili ne maltrankviliĝas kaj nenion faras malgraŭ ke, intertempe, tion ke ili antaŭtimas okazus pro disvastigo de Esperanto je tutplaneda nivelo, estas okazanta anstataŭe pro senkontrasta superrego de unu sola naturetna lingvo kiu malrapide, senindulge kaj, mi aldonu, perforte fagocitos la plejmulton de mondaj lingvoj (kaj kulturoj).
Zamenhof firme asertis defendon de ciuj lingvaj eĉ pli multe ol unu jarcenton antaŭe, kaj Esperanto ĉefe havas tiun celon. Finfine hodiaŭ asertas saman aferon ankaŭ la plej grandaj internaciaj organizaĵoj kiel ONU kaj UNESKO.
Pli bone malfrue ol neniam!
Jen la mesaĝon disvastigita far S-ro Koïchiro Matsuura, Ĝenerala Directoro de UNESKO (eltirita el “GAZETARAJ KOMUNIKOJ DE UEA; N-ro 274; 2007-12-07”): http://abonu.com/archive/info.komunikoj/200712/07114828.html
..............................................
S-ro Koïchiro Matsuura, Ĝenerala Direktoro de Unesko, publikigis mesaĝon pri la celebrado de la Internacia Jaro de Lingvoj en 2008. En ĝi li skizas la ĉefajn idealojn kaj celojn de tiu speciala jaro, al kiu estos dediĉita ankaŭ la temo de la 93-a Universala Kongreso de Esperanto en Roterdamo en julio 2008. UEA aperigas la mesaĝon en Esperanta traduko kun la celo, ke ĝi estu vaste diskonigata inter esperantistoj.
------------------------------------------------------------------------------------------------
Mesaĝo de S-ro Koïchiro Matsuura, Ĝenerala Direktoro de Unesko, pri la celebrado de la Internacia Jaro de Lingvoj 2008
------------------------------------------------------------------------------------------------La Organizaĵo estas plene konscia pri la decida graveco de la lingvoj por la multaj defioj, kiujn la homaro devos alfronti dum la venontaj jardekoj.
La lingvoj fakte estas nepraj por la identeco de la homaj grupoj kaj individuoj kaj por ilia paca kunekzisto. Ili estas strategia faktoro por antaŭeniri al daŭropova evoluigo kaj harmonia rilato inter la tutmonda kaj la loka.
La lingvoj havas kernan gravecon por atingi la ses celojn de Edukado por Ĉiuj (EPĈ) kaj la Jarmilajn Evoluigajn Celojn (JEC) aprobitajn de Unuiĝintaj Nacioj en 2000.
Kiel faktoro de socia integriĝo, la lingvoj ludas strategian rolon en la forigo de la ekstrema malriĉeco kaj malsato (JEC 1), dum kiel kolonoj de alfabetiĝo kaj lernado de kapabloj por la vivo ili estas ankaŭ nepraj por atingi universalan unuanivelan edukadon (JEC 2). La batalo kontraŭ HIV/aidoso, malario kaj aliaj malsanoj (JEC 6) devas utiligi la lingvojn de la koncernaj homgrupoj por trafi ilin, kaj la konservado de lokaj kaj indiĝenaj scioj kaj lertoj strebe al naturmedia pluteneblo (JEC 7) estas kerne ligita al lokaj kaj indiĝenaj lingvoj.
Plie, la kultura diverseco estas intime ligita al la lingva diverseco, kiel indikite en la Universala Deklaracio pri Kultura Diverseco de Unesko kaj ĝia Agoplano (2001), en la Konvencio por la Konservado de la Nemateria Kultura Heredaĵo kaj en la Konvencio pri la Protektado kaj Antaŭenigo de la Diverseco de la Kulturaj Esprimoj (2005).
Tamen, en la daŭro de kelkaj generacioj, pli ol 50% el la 7000 lingvoj parolataj en la mondo povos malaperi. Nun estas uzata malpli ol kvarono el ili en la lernejoj kaj ciberspaco, kaj la plimulton oni uzas nur sporade. Miloj da lingvoj - malgraŭ tio ke ĉiu estas regata de homgrupo kiu ĝin uzas kiel ĉiutagan komunikilon - forestas el la eduksistemoj, komunikaj rimedoj, eldona industrio kaj ĝenerale el la publika sfero.
Urĝas agi. Kiel? Per la kuraĝigo kaj prilaboro de lingvopolitikoj ebligantaj al ĉiu lingvokomunumo la uzon de ties gepatra lingvo kiel eble plej vaste kaj ofte, ankaŭ en la edukado, apud la rego de iu nacia aŭ regiona lingvo kaj iu internacia lingvo. Ankaŭ kuraĝigante la parolantojn de regantaj lingvoj regi alian nacian aŭ regionan lingvon kaj unu aŭ du internaciajn lingvojn. Nur se plurlingvismo estos plene akceptita, ĉiuj lingvoj povos trovi sian lokon en nia tutmondiĝinta mondo.
Tial Unesko invitas la registarojn, UN-organojn, organizaĵojn de la civila socio, edukajn instituciojn, asociojn de profesiuloj kaj ĉiujn aliajn koncernatojn stimuli la respekton, antaŭenigon kaj protektadon de ĉiuj lingvoj, aparte de tiuj endanĝerigitaj, en ĉiuj situacioj de la individua kaj kolektiva vivoj.
Ĉu per iniciatoj sur la eduka kampo, la ciberspaco aŭ la klera medio; ĉu per projektoj por savtenado de endanĝerigitaj lingvoj aŭ antaŭenigo de la lingvoj kiel iloj de socia integriĝo; aŭ per esplorado de la interrilato inter la lingvoj kaj la ekonomio, inter la lingvoj kaj scioj de la indiĝenoj aŭ inter la lingvoj kaj la kreado, estas necese ke la ideo "lingvoj gravas!" estu diskonigata ĉie.
Tiukuntekste, la 21-a de februaro kiel dato de la naŭa Internacia Tago de la Gepatra Lingvo havos elstaran signifon kaj estos aparte taŭga limdato por la enkonduko de iniciatoj celantaj antaŭenigon de lingvoj.Nia komuna celo estas atingi agnoskon, sur la nacia, regiona kaj internacia niveloj, pri la graveco de la lingva diverseco kaj plurlingvismo en la eduka, administra kaj jura sistemoj, en la kulturaj esprimoj kaj komunikaj iloj, en la ciberspaco kaj komerco.
La Internacia Jaro de Lingvoj 2008 alportos unikan ŝancon por fari decidan antaŭeniron survoje al la atingo de tiuj celoj.
Koïchiro Matsuura
Gli esperantisti di tutto il mondo sanno che uno dei principali scopi che si propose L. L. Zamenhof, quando nel 1887 pianificò la lingua internazionale “ESPERANTO”, era quello di garantire la difesa paritaria delle diversità linguistiche e il diritto alla sopravvivenza di tutte le lingue e le culture del pianeta.Bisogna insistere su questo perché ci sono ancora moltissime persone nel mondo che credono che l'Esperanto voglia sostituirsi a tutte le altre lingue naturali.
NIENTE DI PIÙ FALSO!
Tuttavia, pur credendo questo, le stesse persone non si allarmano e non stanno facendo nulla mentre ciò che essi paventano che succederebbe con la diffusione a livello planetario dell'Esperanto, sta succedendo invece a causa della predominanza incontrastata di una sola lingua etnica naturale che finirà per fagocitare lentamente, inesorabilmente e, aggiungerei, prepotentemente la maggior parte delle lingue (e culture) del pianeta.
Zamenhof sosteneva fermamente la difesa di tutte le lingue già molto prima di un secolo fa, e l'Esperanto principalmente ha questo scopo. Oggi finalmente sostengono la stessa causa anche i più grandi organismi internazionali come l'ONU e l'UNESCO.
Meglio tardi che mai!
Ecco il messaggio diffuso nel luglio scorso dal sig. Koïchiro Matsuura, Direttore generale dell'Unesco (tratto da: "Esperantisti italiani - DISVASTIGO", a cura di Giorgio Bronzetti):
http://it.groups.yahoo.com/group/esperantisti-italiani/message/17265.......................................................
((Il sig. Koïchiro Matsuura, Direttore generale dell'Unesco, ha diffuso un messaggio riguardante la celebrazione dell'Anno internazionale delle Lingue nel 2008. In esso egli abbozza i principali ideali e scopi di questo anno speciale, al quale sarà dedicato anche il tema del 93° Congresso Universale di Esperanto di Rotterdam nel luglio 2008. La UEA pubblica questo messaggio tradotto in Esperanto affinché sia ampiamente diffuso tra gli esperantisti.))
------------------------------------------------------------------------------------------------
Messaggio di Koïchiro Matsuura, direttore generale dell' Unesco, sulla celebrazione dell'Anno Internazionale delle Lingue 2008 ------------------------------------------------------------------------------------------------
L'anno 2008 è stato proclamato Anno Internazionale delle Lingue dall'Assemblea Generale delle Nazioni Unite. L'Unesco, a cui è stato affidato il compito di coordinare le attività della celebrazione è pronto a svolgere tale ruolo come agenzia principale.Messaggio di Koïchiro Matsuura, direttore generale dell' Unesco, sulla celebrazione dell'Anno Internazionale delle Lingue 2008 ------------------------------------------------------------------------------------------------
L'Unesco è del tutto consapevole della straordinaria importanza delle lingue per le molte sfide che l'umanità deve affrontare nei prossimi decenni.
Le lingue sono infatti essenziali per l'identità degli individui e dei gruppi e per la pacifica convivenza degli stessi. Esse sono un fattore strategico di progresso per uno sviluppo sostenibile ed un rapporto armonico tra il locale e il mondiale.
Esse sono estremamente importanti per raggiungere i sei obiettivi dell'Educazione per Tutti (EFA) e gli Obiettivi di Sviluppo del Millennio (MDGs) , programmi approvati dalle Nazioni Unite nel 2000.
Come fattori di integrazione sociale, le lingue hanno un ruolo strategico nello sradicamento della povertà estrema e della fame (MDGl); in quanto sostegni per l'alfabetizzazione, l'apprendimento e l'acquisizione delle capacità per affrontare la vita, esse sono essenziali per realizzare un'educazione primaria universale (MDG2). La lotta contro l' HIV /AIDS, malaria e altre malattie (MDG6) deve essere intrapresa nelle lingue delle popolazioni interessate e la salvaguardia delle conoscenze e delle culture locali ed indigene con particolare attenzione alla sostenibilità ambientale (MDG7), è intrinsecamente connessa alle lingue locali e indigene.
Inoltre, la diversità culturale è intimamente legata alla diversità linguistica, come indicato dall' UNESCO nella Dichiarazione Universale sulla Diversità Culturale e nel suo piano d'azione 2001, nella Convenzione per la Salvaguardia del Patrimonio Culturale Immateriale e nella Convenzione sulla Protezione e Promozione delle Diversità delle Espressioni Culturali (2005).
Tuttavia nel decorso di poche generazioni più del 50% delle 7000 lingue parlate nel mondo può scomparire. Attualmente meno di un quarto di esse viene usato nelle scuole e nel ciberspazio e la maggior parte sono usate solo sporadicamente. Migliaia di lingue - sebbene padroneggiate da quelle popolazioni che le usano come mezzo di comunicazione quotidiano - sono assenti dai sistemi educativi, i media, le pubblicazioni e la vita pubblica in generale.
Bisogna ora intervenire con urgenza. Come ? Incoraggiando e sviluppando politiche linguistiche che permettano a ogni comunità di usare la propria prima lingua, o lingua madre, il più ampiamente e frequentemente possibile, anche nell' educazione, padroneggiando altresì una lingua regionale o nazionale e una lingua internazionale. Incoraggiando anche chi parla lingue dominanti a possedere un' altra lingua regionale o nazionale e una o due lingue internazionali. Soltanto se si accetta pienamente il plurilinguismo tutte le lingue possono trovare il loro posto nel nostro mondo globalizzato.
Pertanto l' Unesco invita i governi, le organizzazioni delle Nazioni Unite, le organizzazioni della società civile, le istituzioni educative, le associazioni professionali e tutte le altre parti interessate ad attivarsi maggiormente per favorire il rispetto, la promozione e la protezione di tutte le lingue, in particolare di quelle in pericolo, in tutti i contesti individuali e collettivi.
Sia con iniziative nel campo dell' educazione, del ciberspazio o del mondo culturale, sia attraverso progetti di salvaguardia delle lingue in pericolo o di promozione delle lingue come strumento di integrazione sociale o di studio della relazione tra lingue ed economia, lingue e conoscenze indigene o lingue e creatività, è necessario che l’idea che “le lingue sono importanti!” sia promossa ovunque.
Il 21 febbraio 2008, data della nona celebrazione della Giornata Internazionale della Lingua Madre, assumerà uno speciale significato è rappresenterà il momento più opportuno per l’attivazione delle iniziative di promozione delle lingue.
Il nostro obiettivo comune è il riconoscimento a livello regionale, nazionale ed internazionale dell’importanza della diversità linguistica e del multilinguismo nei sistemi educativi, amministrativi e legali, nelle espressioni culturali e nei mezzi di comunicazione di massa, nel ciberspazio e nel commercio. L’Anno Internazionale delle Lingue 2008 sarà un’occasione unica per fare dei passi avanti sostanziali per il raggiungimento di tali obiettivi.
Koïchiro Matsuura
(Tr. Maurizio Consorte)
....................................................................................................................................................
Nessun commento:
Posta un commento