3- SE SIETE CURIOSI DI SAPERE IN CHE MODO RIDICOLO SI AFFRONTANO I PROBLEMI LINGUISTICI (E L'ESPERANTO) IN ITALIA, IN EUROPA E NEL MONDO... LEGGETE (sotto):
............................................................................................................................................................
NI PUBLIKAS LA TRIA KAJ LASTA DE TRILOGIO DE ARTIKOLOJ DE ANDREA CHITI BATELLI (ANDREO KITI-BATELI) (**) TITOLITA:
LA “TUTMONDIGO” DE LA BLAGOJ PRI ESPERANTO.
(Pri la unua kaj dua artikoloj vidu antaŭan publikaĵon de la 07a-07a-08a kaj de la 15a-07a-08)
(El: “L'esperanto” - revuo de Itala Esperanta-Federacio -. Majo/junio 2008a, 18/18aj paĝoj).
3a - Quis custodiet custodes?
de Andreo Kiti-Bateli (Andrea Chiti-Batelli)
Andreo Kiti-Bateli (Andrea Chiti-Batelli):
"Ĉu la tuta Eŭropo parolos nur Anglan lingvon?"
Fine venas dolĉiaĵon (dulcis in fundo), por kompletigi la ne laŭdinda trilogio(*).
La mema Prezidanto de la (Akademio) Kruska (brano), institucio kiu devus defendi Italan lingvon, eĉ se ne rimarkis pri Esperanto, implicite parolas kontraŭ ĝi – kaj eĉ per itala minimune pridiskutinda – ĉar li monstras de tute ne timi la glotofagan kaj etnolizan efikon de la Angla. Li fakte asertas («Corriere della Sera», la 9an de junio 2007a):
«Lingvo unika, nome la Angla, povos plenumi rolon de funkcia servo (kio estas “funkcia” servo?) al la politikaj kaj ekonomiaj aktoj», pro kio «patrinoj lingvo' de eŭropaj popoloj povos trankvile transvivi» (Ĉiuj? La socilingvistico ekzakte instruas la kontraŭon).
Kaj (la Prezidanto) plipezigas la aferon – ĉiam en sia bela Itala – en la «Corriere della Sera», la 9an de junio 2007a, rebatinte ke «ĝuste ĉeesto de unu (kaj nur unu) “sekretaria” (?) universala lingvo donos al ni eblecon de libere cirkuligi (ĉu vere libere?) valorojn de ĉiuj lingvoj (ĉu la valoroj kiuj cirkulas ?) kaj de reveni kun aliaj intencoj (kiuj? Kaj kio volas diri), se kaj kiam ni volu (li insistas!), al la sama lingvo kiel libera elekto (jen la tria!) ankaŭ [ĉu aldone al kiu?] la lingvo “edzino”. (Ho, mirinda!).
Sed ni ne nin kuracu antaŭece: La prof.o Sabatini havas pretan neeraripova rimedon, kiu solvos, pli bone ol nia[1], la tutan problemon. En Florenco – li informas, iam en la «Corriere della Sera», la 9an de junio 2007a (risum teneatis amici? – ĉu vi povas reteni la ridon, geamikoj? ), estos inaŭgurita sendube, ankaŭ se li ne diras ĝin, akorde kun Komunumo (!) - «Placo del Lingvoj d'Eŭropo», kaj farita la ruzon!
Estas kiel kuraci kun kamomilo kancermalsanulon: al tio reduktiĝis la Kruska (Crusca - Akademio) (kaj, bedaŭrinde, ne nur ĝi). O tempora, o mores! (Ho tempoj, Ho moroj!) Unu finta stultulo.
Francisko Sabatini
Honorprezidanto de (itala) Akademio de la Krusca (brano)
Sed krom tiuj ĉi "sensciuloj" ekzistas ankaŭ la fintaj stultuloj. Inter ili, kaj preterlasinte pri aliaj, ni donu unuan lokon al «Komisario de U.E. pri la plurilingveco» (sufiĉus tiu kvalifiko kaj tiu celo por senkreditigi la ceteron), la romena Leonard Orban. Dum intervjuo al Dafydd ab Iago (el «Disvastigo» 339, de la 28a de decembre 2007a,
http://www.disvastigo.it/index.php?option=com_content&task=view&id=789&Itemid=39 [2] ) post kondamnita Esperanton ĉar «ĝi ne reprezentas komunan kulturon» (evidente li simulinte ignori ke ĝiuste ĉi tiu estus ĝia plej bona kvalito, pro ke tio farus de ĝi ne glotofagan lingvon kaj taŭgan meti ciuĵn en la sama egaleca nivelo), Orban asertas de esti ĉiukaze kontraŭa al unika sendependa lingvo, li nekonfuzebla aldoninte, kvazaŭ li vere kredus ĝin: « ...Ni estas reflektinte pri la maniero de reliefigi promovon de kulturaj diversecoj: nun estas tro frue por parolide tio kion ni proponos por la proksima strtegio (vivu ĉevalo! ... ). Kaj ni krome devas konsideri la principojn de suvereneco da la membroj Ŝtatoj» (sed ĉu la U.E. ne devus havi la taskon de klopodu de superi tiujn principojn ankaŭ pri ĉi tiu kampo?).
La eŭropa Komisario: Leonard Orban
Oni ne povas esti pli multe hipokrituloj: vere ĉi tio estas tro. Efektive ne eblas ke la nepriskribebla Orban ne ekrimarku ke unika internacia lingvo kiu nin ĉiujn sofokos estas jam aganta, kaj ne ekde hieraŭ, kaj ĝi faras gigantajn paŝojn. Unu afero estas diri ke tiu ĉi fakto, laŭ la stato de la situacio, bedaŭrinde estas neevtebla, alia estas ŝajnigi ignori ĝin, kaj kredigi ke neniun ekzistu, escepte plurilingveco por adekvate solvi problemon, ĉar metus ĉiujn lingvojn de U.E. (kompreneble nur per vortoj) je la sama nivelo (ekde Anglan ĝis Bulgara, ekde Germana ĝis Estona, kaj plue por dudeko de aliaj lingvoj!...).
Al tiu kiu tiel misrezonas oni ne povas konsenti malgravigon de la naivaĵo, resumebla kun la konataj versoj de (Francisko) Berni:
La povrulo pri tio ne ekkonsciis,
li estis batalanto sed jam mortis.
Orban tute bone ĉioekkonsciis kaj kaŝtrompe streĉas ĉiujn siajn fortojn por kaŝi danĝeron, tiel treninte al la laŭgrada malapero de niaj lingvoj kaj kulturoj, kaj treninte al ĝi ne nur simulitan dupon kiel li (kio gravus malmulto aŭ nenio); ne nur la miksamaso, tiom proliferanta kiom neutila, de komunaj funkciuloj, ja fine parolintaj inter ili - kaj kompreneble kun Orban - nur la Anglan (kio gravus same malmulto), sed nin ĉiujn. Vere bela ekzemplo de eŭropismo: sed bedaŭrinde ne escepta, kiu male fidela interpretas lingvan komunan ideologion, se oni povu uzi ĉi tiun voton por sinteno kies absurdecon estas vaste konata al li mem kiuj ĝin antaŭenpuŝas.
Absurdeco, aŭ prefere intenco de lasi forpasi la necesan tempon por ke la Angla lingvo nun jam neinversigeble sin plene sukcesu. Ĉi tiu estas la U.E.
Anstataŭe la demando kiun necesis estis: «Kial vi ne konsultis profesoron Helmar Frank?» Li ne estas ĵusalveninto, sed la direktoro de Instituto de kibernetiko de Universitato de Paderborn kaj dedikis grandan parton de sia aktiveco al nia temo, li pruvinte kun nedifektaj argumentoj, bazitaj sur ripetitaj provoj, ke la studado dum du jaroj de Esperanto konstituas specifa kaj utilan ilon por lerni poste pli bone kaj rapide aliajn idiomojn kiujn oni juĝas tauĝa lerni.
Tiel uzita, Esperanto ne estas lingvo aldonebla al la eĉ tro multnombraj lingvoj kiuj jam utilas la U.E.: ĝi estas simpla propedeŭtika ilo 'unu-nur-uza', kiun oni povas abandoni kaj plu ne istrui poste obtenita tiun avantaĝon.
Oni povas kritiki kaj malacepti tiun ĉi metodon, sed klare eksplikinte la motivojn de tia rifuzo.Oni kontraŭe ne povas ignori ĝin. kiel hipokrite - kaj tute ne science - faras ankaŭ la tiel nomataj "lingvoinstruistoj". Alikaze, kia speco de komisaro vi estas? Ne forgesu - ĉi tiu stas gravega punkto - ke se oni volas instrui plurajn lingvojn (sed ankaŭ ununura), tio bezonas multajn horojn; Kaj tiam bezonas ankaŭ indiki horojn de aliaj studobiektoj kiuj oni devas redukti, aŭ eĉ indiki tiujn kiujn oni necesas forigi. Ĉar, do, apriore kaj sen provoj rezigni la metodon kiu permesas multe redukti tiun tempon? Ne forgesu ankaŭ la fundamentan diron de Einaudi: «por asigni novajn sumoin necesas indiki la fontojn el kiuj ĉerpi ĝin».
Estas probable ke Orban daŭrigus simuli surdan orelon, ĉar sia celo, kiel tiu de la tuta U.E., ne estas tiu oficiale proklamita, sed tiu de subteni la Anglan. «Leĝoj ekzistas, sed kiuj metas manon al ili?», citinte la poeton Dante.
Sed la eraro de la intervjuisto ne estas por ĉi tiu motivo malpli kondamnebla (kaj konstituas pluan provon - kaj bedaŭrinde ne necesa - de la manko de politiksento de multaj esperantistoj). Sed la demando - kaj la protesto - en la konturoj supre esplikita povos tamen ĉiam , kaj prefere devos, energie esti reproponita al la eŭropa kaj nacia aŭtoritato, se ne por aliaj motivoj, por pluteni vivanta sia malbona konscienco (se li havas unu kosciencon).
Errare humanum est, perseverare autem diabolicum.
(Peko kaj eraro estas ecoj de l' homaro / ne hontu penti pri faro, hontu persisti en eraro.)
Prof. Dr. Helmar Frank - Universität Paderborn
NOTOJ:(*) Rilato al du antaŭaj artikoloj – n.d.t.
1) -Rimedo, la nia, rekonfirmita en la Manifesto de Prago de la «Movado por la internacia lingvo Esperanto», kiun oni povas trovi en la «Bulletin Européen» (Milano, organo de Dragan Fondaĵo, 1a numero de januaro 2008a).
2) -La linko estas korekta, sed estas pli bone kopi ĝin en la stango de adresoj por malfermi la ekzaktan paĝon.
____________________________________________________________________
(**) Andreo Kiti Bateli
(Andrea Chiti-Batelli):
Eseisto, Federisto, Lingvisto, Esperantisto, Politikologo.
(El:http://www.villa-europa.it/europa_della_cultura_ed.htm):
"- Naskita en Florenco en la 1920a, ekde 1944a kohera kaj neindulgema eŭropa fderisto, estis dum pli ol dudek kvin jaroj, kiel Konsiliano de la Senato, Sekretario de italaj parlamentaj Delegacioj en la eŭropaj Asembleoj. Li longtempe studis problemojn de la eŭropa unuigo, ilin ilustrinte en multnombraj italaj kaj alilandaj revuoj. Inter siaj mulenombregaj verkoj oni citas: Historio de itala federismo(kun la kunlaborado de M.Albertini e M.Petrilli), 1973a; Ĉu (ni iros) en la direkto de unu partio de Eŭropo?, 1979a; La eŭropa politika unio, 1978a; La eŭropa Parlamento, 1982a; La eŭropa dimensio de aŭtonomoj kaj la Italio, 1984a; Unu lingvo por l'Eŭropo, 1987a; L'ideo pri l'Eŭropo en la penso de Altiero Spinelli, 1989a; Drogo, eŭropa problemo, 1992a; Kiu lingvo perfekta?, 1995a; L'Union européenne au tournant du siècle, 2000a; Eŭropo de la kulturo kaj Eŭropo de la lingvoj, 2000a. Li estis honora membro de la Rotary Club de Romo Olgiata – 1999a-2000a.
_______________________________________________________________3- SE SIETE CURIOSI DI SAPERE IN CHE MODO RIDICOLO SI AFFRONTANO I PROBLEMI LINGUISTICI (E L'ESPERANTO) IN ITALIA, IN EUROPA E NEL MONDO... LEGGETE QUI:
............................................................................................................................................................. PUBBLICHIAMO IL TERZO ED ULTIMO DI UNA TRILOGIA DI ARTICOLI DI CHITI BATELLI(**) DAL TITOLO:
(Da: “L'esperanto” - rivista della Federazione Esperantista Italiana -. Maggio/giugno 2008, pagg, 18/19).
(Chi custodirà i custodi?)
di Andrea Chiti-Batelli
Andrea Chiti Batelli
Dulcis in fundo, per completare il non commendevole trifoglio(*).
Lo stesso Presidente della Crusca, ente che dovrebbe difendere l'Italiano, pur non facendo osservazioni sull' Esperanto, implicitamente si pronunzia contro di esso - e per di più in un italiano quanto meno discutibile - perché mostra di non temere affatto l'effetto glottofagico ed etnolitico dell'Inglese. Egli afferma infatti («Corriere della Sera», 9 giugno 2007):
«La lingua unica, cioè l'Inglese, potrà svolgere un ruolo di servizio funzionale (cos'è un servizio “funzionale”?) agli atti politici ed economici», per cui «le 'lingue madri' dei popoli europei potranno tranquillamente sopravvivere» (Tutte? La sociolinguistica insegna esattamente il contrario)
E rincara la dose - sempre nel suo bell'italiano - nel «Corriere della Sera» dell' 8 giugno 2007, ribadendo che «proprio la presenza di una (e una sola) lingua “segretaria” (?) universale ci darà la possibilità di far circolare liberamente (davvero liberamente?) i valori di tutte le lingue (i valori che circolano?) e di tornare con altri intenti (quali? E che vuol dire?), se e quando vogliamo (e dàgli!), alla stessa lingua per libera scelta (e tre!) anche [oltre a che?] la lingua “sposa”». (Impagabile!).
Ma non ci fasciamo la testa anzitempo: il prof. Sabatini ha pronto un rimedio infallibile, che risolverà, molto meglio del nostro[1], tutto il problema. A Firenze - egli c'informa, sempre nel «Corriere» del 9 giugno 2007 (risum teneatis amici?), sarà inaugurata ovviamente, anche se egli non lo dice, d'accordo col Comune (!) - una «Piazza delle Lingue d'Europa», e il gioco è fatto!
È come somministrare la camomilla a un malato di cancro: a questo è ridotta la Crusca (e, purtroppo, non solo lei). O tempora, o mores! Un fìnto allocco.
.
In una intervista a Dafydd ab Iago (da «Disvastigo» 339, del 28 dicembre 2007,
http://www.disvastigo.it/index.php?option=com_content&task=view&id=789&Itemid=39
[2]) dopo aver condannato l'Esperanto perché «non rappresenta una cultura comune» (evidentemente fingendo d'ignorare che proprio questa sarebbe la sua miglior qualità, perché ne farebbe una lingua non glottofaga e in grado di metter tutti su un piede di parità), Orban afferma di esser comunque contrario a una lingua franca unica, aggiungendo imperturbabile, come se ci credesse davvero:
« ... Stiamo riflettendo su come dare risalto alla promozione delle diversità culturali: è troppo presto per parlare di ciò che proporremo per la prossima strategia (campa cavallo! ... ). E dobbiamo altresì tener conto dei principi della sovranità degli Stati membri» (ma l'U.E. non dovrebbe aver il compito di cercar di superare quei principi anche in questo campo?).
Il Commissario europeo: Leonard Orban
Non si potrebbe esser più ipocriti: quando è troppo è troppo. Non è infatti possibile che l'ineffabile Orban non si sia accorto che la lingua internazionale unica che ci soffocherà tutti è già all'opera, e non da ieri, e fa passi da gigante. Altro è dire che questo fatto, allo stato, è, purtroppo, inevitabile, altro è finger d'ignorarlo, e cercar di far credere che non esista se non il multilinguismo per dar una soluzione adeguata al problema, perché porrebbe tutte le lingue dell'U.E. (naturalmente a parole) su un piano di parità (dall'Inglese al Bulgaro, dal Tedesco all'Estone, e così via per un'altra ventina di lingue!. .. ).
A chi sragiona così non si può conceder l'attenuante dell'ingenuità, riassumibile coi noti versi del Berni:
Il pover'uomo non se n'era accorto,
andava combattendo ed era morto.
Orban si è accorto benissimo di tutto e fa subdolamente ogni sforzo per nasconder il pericolo, trascinando così verso la sparizione progressiva delle nostre lingue e culture, e trascinandovi non solo un finto allocco come lui (il che importerebbe poco, anzi niente); non solo la congerie, tanto più proliferante quanto più inutile, dei funzionari comunitari, ormai parlanti fra loro - e, naturalmente, con Orban - solo Inglese (il che importerebbe altrettanto poco), ma tutti noi. Davvero un bell'esempio di europeismo: ma purtroppo non eccezionale, che anzi rappresenta fedelmente l'ideologia linguistica comunitaria, se si potesse usar questa parola per un atteggiamento la cui assurdità è chiaramente manifesta a coloro stessi che la promuovono. Assurdità, o piuttosto finalità volta a lasciar che passi il tempo necessario perché l'Inglese si affermi ormai irreversibilmente. Questa è l'U.E.
Così usato l'Esperanto non è una lingua da aggiunger alle fin troppo numerose che già contiene l'U.E.: è un semplice strumento propedeutico 'usa e getta' , che può esser abbandonato e non più insegnato dopo aver ottenuto quel vantaggio.
Questo metodo può essere criticato e respinto ma esponendo con chiarezza le ragioni di tale rifiuto. Non si può invece ignorarlo, come fanno ipocritamente - e assai poco scientificamente - anche i cosiddetti "glottodidatti". Se no che razza di commissario sei? Non dimenticare - è un punto fondamentale - che, se si vogliono insegnare più lingue (anzi, anche una sola), questo richiede molte ore; e allora bisogna insieme indicare le ore delle altre materie di studio che occorre ridurre, o addirittura le materie che si debbono sopprimere. Perché, dunque, rinunziare a priori e senza prove a un metodo che permette di ridurre di molto quel tempo? Non scordate il detto fondamentale di Einaudi: «Per stanziar nuove somme, occorre indicare le fonti da cui ricavarle».
È probabile che Orban continuerebbe a far orecchio da mercante, perché il suo scopo come quello di tutta l'U.E. non è quello ufficialmente proclamato, ma quello di favorire l'Inglese. «Le leggi son, ma chi pon mano ad elle?», diremo con Dante. Ma l'errore dell'intervistatore non è per questo meno condannabile (e costituisce prova ulteriore - e purtroppo non necessaria - della mancanza di senso politico di molti esperantisti). Ma la domanda - e la protesta - nei termini sopra indicati potrà pur sempre, e anzi dovrà, esser tenacemente riproposta alle autorità europee e nazionali, non foss'altro che per mantener viva la loro cattiva coscienza (se ne hanno una).
Errare humanum est, perseverare autem diabolicum.
Prof. Dr. Helmar Frank - Universität Paderborn
NOTE:
(*) Riferim. ai due articoli preced. – n.d.t.
1) - Rimedio, il nostro, ribadito nel Manifesto di Praga del «Movimento per la lingua internazionale Esperanto», che può trovarsi nel «Bulletin Européen» (Milano, organo della Fondazione Dragan, n°1 del gennaio 2008).
2) -Il link è corretto ma è meglio copiarlo nella barra degli indirizzi per aprire la pagina giusta.
____________________________________________________________
(**) Andrea Chiti Batelli: Saggista, Federalista, Linguista, Esperantista, Politologo.
(Da:http://www.villa-europa.it/europa_della_cultura_ed.htm):
"- Nato a Firenze nel 1920, fin dal 1944 federalista europeo coerente e intransigente, è stato per oltre venticinque anni, quale Consigliere del Senato, Segretario delle Delegazioni parlamentari italiane alle Assemblee europee. Ha studiato a lungo i problemi dell'unificazione europea, illustrandoli in numerose riviste italiane e straniere. Fra le sue innumerevoli opere si citano: Storia del federalismo europeo (in collaborazione con M.Albertini e M.Petrilli), 1973; Verso un partito dell'Europa?, 1979; L'unione politica europea, 1978; Il Parlamento europeo, 1982; La dimensione europea delle autonomie e l'Italia, 1984; Una lingua per l'Europa, 1987; L'idea d'Europa nel pensiero di Altiero Spinelli,1989, Droga, problema europeo, 1992; Quale lingua perfetta?, 1995; L'Union européenne au tournant du siècle, 2000; Europa della cultura e Europa delle lingue, 2000. È stato socio onorario del Rotary Club Roma 0lgiata nell'anno: 1999-2000."
Nessun commento:
Posta un commento